Rozwód krok po kroku – czyli procesowy przewodnik po rozwodzie – część 2

Postępowanie rozwodowe

Pozew o rozwód wraz z załącznikami należy złożyć w Sądzie w dwóch egzemplarzach. Jeden Sąd zachowuje dla siebie, a drugi (jeżeli oczywiście nie zawiera braków formalnych) przesyła Twojemu małżonkowi.

Każdy ma prawo do obrony! Zatem, również pozwany może zaprezentować swoje stanowisko w sprawie i złożyć tzw. odpowiedź na pozew.

Złożenie takiego pisma ma istotne znaczenie w sprawie. Bowiem, z jednej strony jest to informacja dla Ciebie – czy małżonek zgadza się na Twoją propozycję, czy w ogóle jest możliwość prowadzenia rozmów i szukania porozumienia w jakiejś kwestii, czy jednak prezentuje całkiem inny pogląd na sprawę. Natomiast, z drugiej strony, stanowiska przedstawione w pozwie, a kolejno w odpowiedzi na pozew pozwalają Sądowi poznać punkt widzenia każdej ze stron i wstępnie zapoznać się ze sprawą. Oczywiście – słuszność prezentowanych na początku poglądów zweryfikuje przebieg postępowania, zwłaszcza postępowania dowodowego.

Niejednokrotnie zdarza się również, że pierwotne żądania ulegają zmianie w trakcie sprawy rozwodowej. I tak na przykład wystąpienie z pozwem o rozwód bez orzekania o winie i zgoda wyrażona w odpowiedzi na pozew, nie daje gwarancji, że na rozprawie rozwodowej Twój małżonek nie zmieni zdania. Warto więc być na to gotowym.

Kolejnym etapem sprawy o rozwód jest wyznaczenie przez Sąd terminu rozprawy. Bywają sprawy, które zostają przeprowadzone i zakończone na jednej rozprawie. Są i takie (a stanowią zdecydowaną większość), które ze względu na stopień skomplikowania i skonfliktowania stron wymagają wyznaczenia kilku terminów rozpraw. Nierzadko skutkuje to tym, że postępowanie o rozwód ciągnie się latami.

Ilość kolejnych rozpraw często zależy też od ilości dowodów, o jakich przeprowadzenie wnioskują strony. W ramach postępowania dowodowego Sąd może przykładowo dopuścić dowód z zeznań świadków, przesłuchać strony, zlecić biegłym sporządzenie opinii (w sprawach rodzinnych najczęściej występuje opinia OZSS), czy zwrócić się do różnych instytucji o udzielenie informacji czy udostępnienie dokumentów.

Jak widać więc Sąd ma duży wachlarz możliwości. Warto jednak pamiętać, że co do zasady to strony powinny wykazać się inicjatywą dowodową i zawnioskować o przeprowadzenie konkretnego dowodu. Również z tego względu pomoc profesjonalisty może okazać się nieoceniona.

Treść wyroku rozwodowego

Postępowanie przed Sądem kończy się przeważnie wydaniem wyroku rozwodowego (przeważnie – gdyż zdarzają się raczej nieliczne przypadki oddalenia powództwa o rozwód). Warto wiedzieć, że nie zawsze treść orzeczenia będzie pokrywać się z treścią Twojego żądania z pozwu. Bowiem, Sąd może dokonać pewnych modyfikacji Twojej propozycji czy też orzec o kwestiach, co do których nie zająłeś stanowiska.

Warto więc wiedzieć, co musi, a co może być w wyroku rozwodowym. Ta wiedza bez wątpienia ułatwi prawidłowe sformułowanie żądania pozwu i pozwoli zawrzeć w nim wszystkie wymagane przepisami prawa wnioski.

Na wyrok rozwodowy składają się elementy obligatoryjne i fakultatywne.

Obligatoryjnie Sąd orzeka o:

• WINIE ZA ROZKŁAD POŻYCIA – czyli ustala, który z małżonków doprowadził do rozpadu małżeństwa. W konsekwencji Sąd może rozwiązać małżeństwo przez rozwód z winy jednej ze stron, z winy obojga małżonków albo uznać, że żaden z nich nie jest winny rozkładu pożycia. Ponadto, na zgodne żądanie małżonków, Sąd w ogóle może nie badać kwestii zawinienia i zaniechać orzekania o winie.
• WŁADZY RODZICIELSKIEJ NAD WSPÓLNYM MAŁOLETNIM DZIECKIEM – w praktyce wygląda to tak, że Sąd, kierując się dobrem dziecka, rozstrzyga o sposobie sprawowania władzy rodzicielskiej i może postanowić o: pozostawieniu władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, powierzeniu wykonywania władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego rodzica do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, pozbawieniu jednego lub obojga rodziców władzy rodzicielskiej czy też zawieszeniu wykonywanie tej władzy. Przy okazji Sąd rozstrzyga też o miejscu zamieszkania dziecka po rozwodzie.
• KONTAKTACH RODZICÓW Z DZIECKIEM – ustalając, kiedy i w jakiej formie rodzic, któremu nie powierzono sprawowania władzy rodzicielskiej nad dzieckiem na co dzień, będzie miał prawo (ale i obowiązek) do kontaktów z dzieckiem. Warto dodać, że na zgodny wniosek stron, Sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem, pozostawiając tę kwestię do uregulowania rodzicom.
• ALIMENTACH NA DZIECKO – stosownie do usprawiedliwionych potrzeb dziecka, przy uwzględnieniu zarobkowych i majątkowych możliwości osoby zobowiązanej do płacenia alimentów. W tym miejscu warto jednak dodać, że każdy z rodziców ma obowiązek łożyć na utrzymanie dzieci. Przy czym, wykonywanie tego obowiązku może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie uprawnionego.
• SPOSOBIE KORZYSTANIA ZE WSPÓLNEGO MIESZKANIA MAŁŻONKÓW PO ROZWODZIE.

Natomiast, fakultatywnie w wyroku rozwodowym Sąd orzeka o:

• PODZIALE MAJĄTKU WSPÓLNEGO STRON – na wniosek jednego z małżonków, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu.
• ALIMENTACH NA MAŁŻONKA – również na wniosek małżonka i po wystąpieniu szczególnych okoliczności wskazanych w przepisach.
• EKSMISJI Z MIESZKANIA JEDNEGO Z MAŁŻONKÓW – na żądanie drugiego małżonka z powodu rażąco nagannego postępowania uniemożliwiającego wspólne zamieszkiwanie.
• PODZIALE WSPÓLNEGO MIESZKANIA LUB PRZYZNANIU GO JEDNEMU Z MAŁŻONKÓW – na zgodny wniosek stron, jeżeli jest to możliwe.

Podsumowanie

Jak widać więc, sprawy o rozwód nie należą do łatwych chociażby z tego względu, że na treść wyroku składa się szereg elementów, które Sąd może, a niekiedy – musi, ustalić w toku postępowania. Dodatkowo, z rozwodem przeważnie wiążą się duże emocje i stres. Niekiedy są to też sprawy bardzo czasochłonne, a co więcej – nieprzewidywalne.

Z doświadczenia wiemy, że osoby decydujące się na rozwód mierzą się z wieloma wątpliwościami, mają szereg pytań – co, jak, gdzie, w jaki sposób. Mam nadzieję, że ten wpis pozwolił rozwiać chociaż część tych wątpliwości. Na zakończenie jeszcze krótka dygresja na dwa, zdaje się – najczęściej zadawane, pytania.

Ile trwa rozwód?

Często pada pytanie – ile trwa rozwód? Niestety, tutaj nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy od okoliczności danej sprawy (przykładowo – czy małżonkowie są zgodni, czy Sąd ustala, kto ponosi winę za rozpad małżeństwa, czy małżonkowie mają wspólne dzieci), ale również czynników zewnętrznych takich jak np. ilość spraw rozpoznawanych przez dany Sąd, możliwości kadrowych i organizacyjnych.

Zasada jest jedna – chcąc ograniczyć czas trwania sprawy o rozwód, warto dążyć do porozumienia. Oczywiście nie zawsze jest to możliwe i zasadne (chociażby przy oczywistej winie małżonka za rozpad małżeństwa), niemniej jednak na pewno zgodne stanowiska stron pozwolą przyśpieszyć zakończenie sprawy.

Ile kosztuje rozwód?

Niestety, również i w tym wypadku trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi, bowiem łączny koszt rozwodu zależy od wielu czynników takich jak np. stopień zawiłości sprawy, zakres postępowania dowodowego, skierowanie stron do mediacji.

Decydując się jednak na sprawę o rozwód, kosztem, który bez wątpienia będziesz musiał/a ponieść, jest stała opłata od pozwu w kwocie 600 zł. Opłata ta jest pobierana bez względu na treść żądania pozwu.

Jednakże, jak omówiono powyżej, w wyroku mogą pojawić się także dodatkowe rozstrzygnięcia, które będą podlegać odrębnej opłacie. Przykładowo, przy podziale majątku wspólnego w wyroku rozwodowym będzie to kwota 1.000,00 zł (przy spornych stanowiskach stron) lub 300,00 zł (przy zgodnym projekcie podziału). Z kolei, w przypadku zgłoszenia wniosku o eksmisję współmałżonka będzie to dodatkowy wydatek rzędu 200,00 zł.

W toku postępowania dowodowego mogą (ale nie muszą) pojawić się kolejne wydatki takie jak np. opłata od wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia, koszty sporządzenia opinii, koszty mediacji, etc.

Jak widzisz więc, zaczynając sprawę o rozwód, nie da się określić, jakie łącznie koszty poniesiesz. Pamiętaj jednak, że jeżeli znajdujesz się w trudnej sytuacji finansowej i nie masz możliwości pokrycia wszystkich wydatków związanych z rozwodem czy też niektórych z nich, to istnieje możliwość złożenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych w całości bądź w części. Taki wniosek, aby był skuteczny, należy odpowiednio uzasadnić i dołączyć do niego oświadczenie o stanie rodzinnym i majątkowym. Warto więc rozważyć tą możliwość, a w razie wątpliwości – zasięgnąć porady prawnika.

Jeżeli masz wątpliwości lub pytania – skontaktuj się z nami i umów na spotkanie korzystając z opcji rezerwacji spotkań online!

Serdecznie zapraszamy też do zapoznania się z pełnym zakresem usług naszej Kancelarii prawnej – Prawnik rozwodowy bielsko Prawnik rozwód bielsko