Czy można unieważnić kredyt w EURO lub w USD?

Pytanie dotyczy oczywiście kredytów, w których kredyt waloryzowany był do takich walut, a nie do popularnego „franka”. Czyli w skrócie – mimo że kredyt został wypłacony kredytobiorcy w złotówkach i/lub spłacał raty kredytu w złotówkach, to w umowie pojawia się odwołanie do waluty obcej.

O kredytach frankowych jest głośno od dłuższego czasu, a to z uwagi na skalę tego zjawiska – tego rodzaju umów zawieranych było po prostu najwięcej. Natomiast wiele osób zawarło umowy kredytowe waloryzowane do innej waluty niż frank szwajcarski. Zapewne tacy kredytobiorcy zastanawiają się czy w ich przypadku można również powalczyć z bankiem i uzyskać spore korzyści.

Otóż MOŻNA!

Kredyt frankowy a kredyt z inną walutą waloryzacji – różnice i podobieństwa

Co do zasady umowy kredytowe waloryzowane do innych walut niż frank (najczęściej EURO i USD) nie różnią się konstrukcją i brzmieniem postanowień od umów kredytów frankowych. Przewidują one takie same zasady przeliczeń koniecznych do ustalenia kwoty zobowiązań stron, tj. kurs waluty ustalany miał być w oparciu o tabele walutowe opracowywane przez bank, a umowy nie precyzowały sposobu ustalania kursów w tych tabelach.

Właśnie takie nieprawidłowości są podstawą do ustalania nieważności w umowach frankowych, a więc – analogicznie również w innych umowach odwołujących się do walut obcych.

Z naszego doświadczenia wynika ponadto, iż – podobnie jak w przypadku kredytów frankowych, kredytobiorcy nie byli informowani o ryzykach związanych z zawarciem umowy kredytu z waloryzacją do waluty obcej. Również w przypadku innych walut istniało i istnieje ryzyko znacznego wzrostu kursu waluty, co miałoby ogromne znaczenie dla zobowiązań kredytobiorców.

Sporo umów kredytu waloryzowanego do innych walut, które trafiły do naszej analizy, było zawieranych później niż umowy „frankowe”, tj. w 2009 roku i później, kiedy to kredytów frankowych zawieranych było już znacznie mniej.

Ma to znaczenie o tyle, że 24 stycznia 2009 r. weszła w życie zmiana art. 358 k.c., zgodnie z którą jeżeli przedmiotem zobowiązania podlegającego wykonaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej, a wartość waluty obcej określa się według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia wymagalności roszczenia, o ile z ustawy, orzeczenia sądowego lub czynności prawnej nie wynika nic innego.

W związku z powyższym w takich sprawach banki często argumentują, że nie można mówić o nieważności umowy kredytowej, skoro postanowienia umowy przewidujące ustalanie kursu waluty na podstawie tabeli banku, mogą zostać zastąpione przez przepis bezwzględnie obowiązujący – właśnie art. 358 k.c.

Powyższa kwestia została na szczęście jednoznacznie rozstrzygnięta  w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2024 r. (wydane w sprawie o sygnaturze akt III CZP 25/22), wiążącej sąd w innych postępowaniach, w której wskazano, iż w razie uznania, że postanowienie umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego odnoszące się do sposobu określania kursu waluty obcej stanowi niedozwolone postanowienie umowne i nie jest wiążące, w obowiązującym stanie prawnym nie można przyjąć, że miejsce tego postanowienia zajmuje inny sposób określenia kursu waluty obcej wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów, a ponadto iż w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu indeksowanego lub denominowanego umowa nie wiąże także w pozostałym zakresie.

Wobec powyższego zarzuty banku nie mają racji bytu.

Co począć? Czy można unieważnić kredyt w EURO lub w USD?

Odpowiedź na powyższe pytanie jest twierdząca, aczkolwiek oczywiście każda sprawa jest inna i wymagana jest analiza zawartej umowy.

Jeżeli więc zawarłeś umowę kredytu waloryzowanego do waluty innej niż frank szwajcarski, nie czekaj i koniecznie zleć jej analizę prawnikowi.

Może okazać się, że – tak jak w przypadku kredytów frankowych, istnieją podstawy do jej unieważnienia, a jeżeli kredyt został już w całości spłacony – możesz uzyskać od banku część wpłaconych na podstawie umowy pieniędzy.

Jeżeli w dalszym ciągu spłacasz raty, wystąpienie przeciwko bankowi, może pozwolić Ci na uwolnienie się od kredytu.

Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z pełnym zakresem usług naszej Kancelarii prawnej – Prawnik kredyt frankowy Bielsko-Biała